- جمعه ۲۶ آذر ۹۵
- ۲۰:۱۹
دانشمندان امریکایی ادعا میکنند که با استفاده از یک روش جدید موفق شدهاند با برنامه‌ریزی مجدد سلول‌های بدن موش‌ها، طول عمر آن‌ها را افزایش داده و روند پیری را معکوس کنند.
تلاشهای پیشین برای انجام این کار موجب جوان شدن سلول‌ها شده بود، اما موش‌های آزمایشگاهی پس از جوان شدن، به‌سرعت دچار تومورهای کشنده می‌شدند و می‌مُردند.
این در حالی است که گروه پژوهشگر این تحقیق جدید که پروفسور خوان کارلوس ایزپیسوا بلمونته از مؤسسۀ سالک در امریکا آن را هدایت میکند، اعلام کردهاند که موش‌های آن‌ها 30 درصد بیش از موش‌های عادی عمر کرده و دچار سرطان نشدند.
آن‌ها همچنین از نتایج مثبت این آزمایش بر روی سلول‌های انسانی در آزمایشگاه گزارش داده‌اند.
پروفسور بلمونته دراین‌باره گفت: «مطالعۀ ما از این احتمال پرده برمی‌دارد که ممکن است پیری یک روند واحد نداشته باشد. این روند انعطافپذیر است و با مدولاسیون دقیق ممکن است پیری معکوس شود.»
بخشی از این روش جدید این است که سلول‌های عادی به سلول‌های بنیادی تبدیل میشوند و این سلول‌ها میتوانند به هر نوع سلولی مبدل شوند.
آلخاندرو اوکامپو، یکی دیگر از محققان این مطالعۀ جدید، گفت: «چیزی که ما و دیگر آزمایشگاههای سلول‌های بنیادی مشاهده کرده‌ایم این است که وقتی شما دست به برنامه‌ریزی مجدد سلولی میزنید، سلول‌ها جوانتر به نظر میرسند.»
وی افزود: «مسئلۀ بعدی این بود که آیا میتوانیم این فرآیند جوان‌سازی را در یک حیوان زنده اجرا کنیم؟»
ایجاد سلول‌های بنیادی که میتوانند به‌سرعت تقسیم شوند و در رشد جنین بسیار کلیدی هستند، در بزرگ‌سالان موجب افزایش خطر ابتلا به تومور میشوند.
علت این‌که بیماری سرطان موجب مرگ می‌شود این است که سلول‌ها به شکل غیرقابل‌کنترلی تا زمان از کار انداختن اندام‌ها، تقسیم و تکثیر میشوند.
مشکل دیگر در برنامه‌ریزی مجدد سلول‌ها این است که آن‌ها برای عملکرد اصلی خودشان در بدن نیز موردنیاز هستند به همین دلیل تبدیل بیش‌ازحد سلول‌های عادی به بنیادی، خود موجب مرگ می‌شود.
به همین دلیل محققان مؤسسۀ سالک، برنامۀ چهار ژنی را که در برنامه‌ریزی مجدد سلولی به کار می‌روند، «برای مدت محدود» تغییر دادند.
پرادیپ ردی، از دیگر محققان مؤسسۀ سالک دراین‌باره گفت: «در مطالعات دیگر دانشمندان در برنامه‌ریزی مجدد سلول‌ها آن‌ها را کاملاً به حالت سلول بنیادی درمی‌آوردند، اما ما برای نخستین بار نشان میدهیم که با اعمال این تغییرات برای مدت‌زمان کوتاه، می‌توان هویت سلول را حفظ و درعین‌حال روند پیری را معکوس کرد.»
آزمایش این گروه بر سلول‌های پوست انسان در آزمایشگاه منجر به آن شد که این سلول‌ها ظاهری جوان بیابند، اما درعین‌حال به‌عنوان سلول پوست قابل‌تشخیص باشند.
این پژوهشگران همچنین از روش فوق بر روی موش‌های مبتلابه پیری زودرس استفاده کردند و نتیجه گرفتند. این موش‌ها در مقایسه با موش‌های دیگری که به پیری زودرس مبتلا بودند، 30 درصد بیشتر عمر کردند.
محققان سپس از این روش برنامه‌ریزی مجدد سلول بر روی موش‌های طبیعی اما مُسن، استفاده کردند. پس از اعمال این روش، آسیب‌های بافتهای عضلانی و لوزالمعدۀ این موش‌ها بهبود یافت.
بلمونته گفت: «بدیهی است که موش‌ها انسان نیستند و ما میدانیم جوان‌سازی یک انسان بسیار پیچیده‌تر خواهد بود.»
وی افزود: «اما این مطالعه نشان میدهد که پیری یک فرآیند بسیار پویا و انعطافپذیر است و درنتیجه بیش ازآنچه تصور می‌شد، می‌توان در روند آن مداخلۀ درمانی کرد.»
کشف برنامه‌ریزی مجدد سلول‌ها جایزۀ نوبل سال 2012 رشتۀ پزشکی را نصیب جان گوردون و شینیا یاماناکا کرد. این دو محقق راه‌های متفاوتی را برای تبدیل سلول‌های بالغ به سلول‌های بنیادی پرتوان کشف کرده و نشان داده‌اند مسیر رشد و بلوغ سلول‌ها یک‌طرفه نیست.
منبع: پرس تی‌وی فارسی
